Szelburg-Zarembina, Ewa

Ewa Szelburg-Zarembina. Źródło: Wikimedia Commons

Ewa Szelburg–Zarembina (1899-1986) – właściwie Irena Ewa Szelburg, powieściopisarka, poetka, dramaturg, eseistka, znana przede wszystkim z twórczości dla dzieci i młodzieży.

Urodziła się w Bronowicach koło Puław. Ojciec Antoni był ogrodnikiem dworskim, a matka Elżbieta z Kałużyńskich krawcową. W 1901 r. przenieśli się do Nałęczowa, gdzie ojciec zajmował się pielęgnacją parków i sadów. Uczęszczała do szkoły elementarnej, założonej przez Macierz Szkolną. W roku 1916 ukończyła szkołę średnią im. Władysława Kunickiego w Lublinie i następnie podjęła pracę jako nauczycielka.
W 1918 roku, po śmierci matki, rozpoczęła w Krakowie studia filologii polskiej, które ukończyła w 1922 r. Wyszła za mąż za Jerzego Ostrowskiego, dyrektora szkoły, publicystę i pisarza w Wymiślinie Skępem, gdzie sama pracowała jako nauczycielka. Później rozstała się z Jerzym Ostrowskim i związała się z Józefem Zarembą, polonistą z wyżej wymienionej szkoły. Po śmierci rodziców  sprzedała w 1925 r. dom w Nałęczowie adwokatowi lubelskiemu Wacławowi Salkowskiemu.
W latach 1926-28 pracowała jako nauczycielka w Seminarium Nauczycielskim w Ursynowie koło Warszawy. Podczas okupacji we Lwowie zginęła jej córka. Po wyzwoleniu przebywała w Łodzi, skąd w 1948 r. wróciła do Warszawy.
Twórczość literacką Ewa Szelburg rozpoczęła w wieku szkolnym. We wszystkich powieściach przekazuje ogromną masę wspomnień od najmłodszych do ostatnich lat życia. Idąc śladami jej bohaterów możemy rozpoznać wszystkie zakątki Nałęczowa i okolic. Jej powieści – reportaże wspominają o ludziach Nałęczowa, o działalności różnych organizacji, o pisarzach tu pracujących, a ich tematyka obraca się zwłaszcza wokół jej rodzinnego domu. Zmarła 28 września 1986 roku w Warszawie. Została pochowana wraz z mężem na nałęczowskim cmentarzu.


  • Akt urodzenia Ireny Ewy Szelburg urodzonej 10 kwietnia 1899 r. w Bronowicach, córki Antoniego Szelburga  i Elżbiety z Kałużyńskich
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Góra Jaroszyńska, 30 kwietnia 1899 r.
    zespół: 35/1823/0, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Górze Jaroszyn, sygn. 89, nr aktu 56/1899 r.

Komentarz: Na marginesie znajduje się adnotacja sporządzona w dniu 20 kwietnia 1965 r. przez Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Marię Wojciechowską o zmianie imienia i nazwiska Irenie Ewie Zaremba na „Ewa Szelburg-Zarębina”. Wpis niniejszy uczyniono na podstawie decyzji z dn. 30 marca 1965 r., znak: SA I AD.15/17/65 wydanej przez Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Warszawa-Mokotów, Wydział Spraw Wewnętrznych.


  • Katalog ocen szkolnych uzyskanych przez Irenę Szelburg w 7-klasowej Szkole Handlowej Żeńskiej Anieli Latosińskiej
    zespół: 35/532/0, Prywatne Żeńskie Gimnazjum i Liceum Władysława Kunickiego w Lublinie, sygn. 19 i 23.

  • Świadectwo dojrzałości Ireny Szelburg
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Lublin, 23 czerwca 1916 r.
    zespół: 35/532/0, Prywatne Żeńskie Gimnazjum i Liceum Władysława Kunickiego w Lublinie, sygn. 3.

  • Uwierzytelniony odpis aktu urodzenia Ewy Szelburg-Zarębiny ur. 10 kwietnia 1899 r. w Bronowicach sporządzony przez Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Jadwigę Marek w dn. 14 listopada 1984 r.
    zespół: 35/1823/0, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Górze Jaroszyn, sygn. 89.

Komentarz: W księgach często można znaleźć odpisy metryk lub też pisma, na podstawie których Kierownicy Stanu Cywilnego dokonywali adnotacji czy to o zawartym związku małżeńskim, czy też rozwodzie, zgonie jak również zmianie nazwiska wraz z podaniem podstawy prawnej. Do wpisów małżeństw sporządzany był zbiór dokumentów zwany alegatami, do których dołączano odpisy metryk urodzenia małżonków, akty zgonów małżonków, oświadczenia ustne o akcie urodzenia czy też intercyzy przedmałżeńskie.


BIBLIOGRAFIA
  • Marchewka A., Ślady nieobecności. Poszukiwanie Ireny Szelburg, Kraków 2014
  • Szałagan A., w: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXXVII, Warszawa-Kraków 2011