Maria Kuncewiczowa (1895-1989) – pisarka i eseistka.
Urodziła się 30 października 1895 roku w Samarze, jako Maria Szczepańska, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych i powstańczych. Studiowała literaturę i muzykę w Krakowie, Warszawie i Paryżu. Publikowała m.in. na łamach tygodników “Bluszcz”, “Kobieta współczesna”, “Wiadomości Literackie”. Debiutowała w 1918 r. opowiadaniem Bursztyny (Pro Arte et Studio nr 13). Pierwszą książkę opublikowała w 1926 r., był to popularny szkic historyczny pt. Tseu-Hi, władczyni bokserów. W 1938 r. została laureatką Złotego Wawrzynu Akademickiego Polskiej Akademii Literatury. Po 1939 r. mieszkała we Francji, Anglii i USA. W latach 1962-1968 wykładała literaturę polską na University of Chicago. Laureatka licznych nagród. W maju 1989 r. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie przyznał jej tytuł Doktora Honoris Causa. Kuncewiczowa opracowała też antologie polskiej literatury współczesnej w języku angielskim: The Modern Polish Prose (1945) i The Modern Polish Mind (1962).
Do najbardziej znanych utworów Kuncewiczowej należą: Przymierze z dzieckiem (1927), Dwa księżyce (1933), Cudzoziemka (1936), Dni powszednie państwa Kowalskich, (1938 – pierwsza polska powieść radiowa), Miasto Heroda. Notatki Palestyńskie (1939), Fantomy (1972), Przeźrocza. Notatki włoskie (1985), Nowele i bruliony prozatorskie (1985), Listy do Jerzego (1988).
W roku 1921 wyszła za mąż za eseistę, prawnika i polityka Jerzego Kuncewicza. Mieli jednego syna Witolda Kuncewicza. Od roku 1935, według projektu Karola Sicińskiego – architekta i konserwatora zabytków, rozpoczęli budowę domu w Kazimierzu Dolnym, zwanym Kuncewiczówką. Jako kamień węgielny wmurowano pod niego dwie książki: Dwa księżyce Marii oraz Przebudowę Jerzego Kuncewiczów. W latach siedemdziesiątych na stałe wróciła do Kazimierza nad Wisłą, jedynie miesiące zimowe spędzała we Włoszech.
Zmarła 15 lipca 1989 roku w Kazimierzu Dolnym. W latach 1991 – 2005 domem opiekowała się Fundacja Kuncewiczów, założycielem której był Witold Kuncewicz. Od 2005 roku znajduje się w nim muzeum poświęcone Kuncewiczom oraz ich bratankowi – Janowi Józefowi Szczepańskiemu należące do Muzeum Nadwiślańskiego.
- Projekt domu mieszkalnego Marii i Jerzego Kuncewiczów w Kazimierzu Dolnym położonego przy wąwozie Małachowskiego, sporządzony przez architekta Karola Sicińskiego
Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Warszawa, 1936 r.
zespół: 35/646/0 Bank Gospodarstwa Krajowego Oddział w Lublinie, sygn. 115
- Zaproszenie na mszę świętą za dusze zmarłych członków Towarzystwa Przyjaciół miasta Kazimierza Dolnego odprawioną w kościele Klasztornym OO. Reformatów w Kazimierzu Dolnym
Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Kazimierz Dolny, 1996 r.
zespół: 35/2477/0, Towarzystwo Przyjaciół miasta Kazimierza Dolnego, sygn.22
- Zaproszenie na mszę świętą w kościele klasztornym OO. Reformatów w Kazimierzu Dolnym za dusze zmarłych Marii i Jerzego Kuncewiczów
Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Kazimierz Dolny, 1996 r.
zespół: 35/2477/0, Towarzystwo Przyjaciół miasta Kazimierza Dolnego, sygn. 22
