Czachórski, Władysław

Władysław Maurycy Czachórski (1850-1911) – artysta malarz, pedagog, honorowy profesor Akademii Sztuk Pięknych w Monachium.

Urodził się 22 września 1850 roku w Lublinie, w kamienicy stojącej przed wejściem do kościoła oo. Dominikanów, syn Wiktora i Marii z domu Popiel. Rodzice jego posiadali niewielki majątek w Grabowczyku (powiat hrubieszowski), w którym przebywali w okresie letnim. Po oddaniu synów do szkół rodzice malarza przenieśli się na stałe do Grabowczyka. Do drugiej klasy gimnazjum klasycznego w Lublinie Czachórski został przyjęty w wieku 11 lat. Rektorem gimnazjum był wówczas Józef Skłodowski, dziadek Marii Skłodowskiej-Curie. Od wczesnej młodości uczył się, pod czujnym okiem ojca, gry na fortepianie. Niezwykły talent malarski u młodego Czachórskiego został dostrzeżony przez profesora rysunku i kaligrafii – Witolda Urbańskiego. W latach 1866-1867 rozpoczął naukę w Warszawie w Klasie Rysunkowej u Rafała Hadziewicza, następnie w Dreźnie (1868 r.) i Monachium (1869-1873). W latach 1874-1877 podróżował po Włoszech i Francji. W roku 1879 na stałe osiadł w Monachium.

Malował sceny rodzajowe i kostiumowe, najciekawsze inspirowane dziełami Szekspira (Pogrzeb Julii, Hamlet), martwe natury, widoki wnętrz, portrety. Największy rozgłos przyniosły mu wizerunki kobiece na tle bogatych wnętrz, malowane realistycznie, z fotograficzną dokładnością. Mistrzowsko odtwarzał materię tkanin, kwiaty, klejnoty, atmosferę przepychu. W niektórych kompozycjach nawiązywał do malarstwa holenderskiego XVII w. Osiągnął znaczny sukces artystyczny i finansowy, jego obrazy były zamawiane nawet z dwuletnim wyprzedzeniem. W 1893 r. został odznaczony bawarskim Orderem Św. Michała

Zmarł 13 stycznia 1911 r. w Monachium. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Grabowcu.

  • Akt urodzenia Władysława Maurycego Czachórskiego, urodzonego 22 września 1850 r. w Lublinie, syna Wiatora Czachurskiego [tak w dokumencie], nauczyciela muzyki i Marianny z Popielów
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Lublin, 22 października 1850 r.
    zespół: 35/1859/0, ASC Parafii Rzymskokatolickiej Katedralnej św. Jana w Lublinie, sygn. 33, nr aktu U306/1850 r.
  • Akta sprawy umowy zawartej między właścicielem majątku Grabowczyk – Wiktorem Czachórskim a włościanami w sprawie  serwitutu leśnego
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Grabowczyk, 21 września 1864 r.
    zespół: 35/141/0, Urząd Gubernialny Lubelski do Spraw Włościańskich, sygn. 2765.
Teczka sprawy została założona w dniu 13/25 września 1864 r. w Krasnostawskiej Komisji Spraw Włościańskich
  • Akt małżeństwa Wiktora Czachórskiego i Marianny Popiel
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Lublin, 14 maja 1848 r.
    zespół: 35/1859/0, ASC parafii katedralnej św. Jana w Lublinie, sygn. 31, nr aktu 38/1848 r. (sporządzony na dwóch stronach)
Małżeństwo Wiktora Czachórskiego urodzonego w Lublinie 16 grudnia 1824 r. (syna Józefa i Zofii z domu Wierzbickich) i Marianny Popiel urodzonej 13 kwietnia 1826  r. w Hustowie (cyrkuł rzeszowski) (córki Onufrego i Anieli z Wagnerów) zawarte zostało 30 kwietnia 1848 r. W metryce jest informacja, że dołączona została do zbioru alegat dyspensa władzy diecezjalnej i Inspektoratu Policji, jednakże alegata dla parafii katedralnej z 1848 r. nie zachowały się.
  • Podanie Wiktora Czachórskiego do Inspektora Gimnazjum w Lublinie z własnoręcznym jego podpisem
    Miejsce i data sporządzenia dokumentu: Lublin, 6 listopada 1866 r.
    zespół: 35/527/0, Gimnazjum Wojewódzkie Lubelskie 1815-1866, sygn. 492.
BIBLIOGRAFIA
  • Jaroszyński W. Władysława Czachórskiego żywot i sprawy, Lublin 2004
  • Kopera F.Władysław Czachórski, Polski Słownik Biograficzny, T. IV, Wrocław 1938
  • Władysław Czachórski 1850-1911. W dziewięćdziesiątą rocznicę śmierci artysty, red. L. Lameński, D. Kubacka, Lublin 2001
  • Danuta Miściukiewicz, Czachórski – malarz straconej szansy?  “Art & Business, gazeta aukcyjna”, T. 14, nr 5, 202, s. 12-19